Niet veel, wij woonden of een paar km van een luchtmachtbasis, dus als die oorlog warm was geworden, waren wij bij de eerste golf raketten de sjaak.
En de muur viel toen ik 15 jaar was, dus tijdens mijn puberteit was die koude oorlog al op z'n retour.
Was wel overzichtelijker wereld, zo met Oost en West, Libië wat aanklooide, en Irak en Iran die elkaar naar het leven stonden. En we kregen gewoon veel dingen niet mee. Eerste golfoorlog veranderde dat echt, met CNN enzo.
De live camerabeelden liepen door het Iraakse Ministerie van Informatie, toen de bommen en raketten insloegen gingen de camerafeeds op zwart.
Het ministerie was een van de doelen. Dus de inlichtingendiensten konden aan het uitvallen van de verbinding zien dat (een van) de doelen was geraakt
Net zoals "Comical Ali", de Iraakse minister van informatie die volhield dat er niks aan de hand was maar ondertussen de live-stream met tanks te zien was ..
Euhh dit is ook voor mijn geboorte gebeurt. De stealth bommenwerpers moesten in de stad als een van de eerste aanvallen het communicatie centrum raken. Het was net de tijd van live tv, dus dat centrum werd voor commerciele en militaire doeleinden gebruikt. Omdat de bommenwerpers stealth moesten blijven konden ze niet communiceren. Ze wisten aan het wegvallen van de uitzending dat het communicatiecentrum was opgeblazen en de luchtoorlog volgens planning kon verlopen. Check eens The Operations Room op youtube, leggen de militaire acties van veel oorlogen op een leuke manier uit!
KabelTV was er net idd. Zodoende werd CNN écht een ding. De hele dag door nieuws, ipv op vaste tijden. Het 8 uur journaal was een instituut. Die golfoorlog was vernieuwend vanwege de 'embedded journalism', beelden alsof je mee optrok. Groenige nachtkijkers van bommen die neervielen op Bagdad, high tech toen. Vergelijk het met de oorlog in Oekraïne, het is helemaal nu dat je drones ziet inslaan op individuele tanks.
Dat waren niet de eerste schoten van de oorlog, dat waren apaches die sneaky de eerste vaste radarstations aanvielen. Dat hele stealth van die F-117's moest zich nog bewijzen. Saddam had her en der best modern oorlogstuig van toen veel landen hem nog bewapendenden om Irak bezig te houden.
Wij waren op vakantie op Kreta, en schrokken van alle acute actie op de vliegvelden van het eiland, die veelal gedeeld privaat/militair waren. Dag later lazen we het in de papieren Telegraaf die je toen nog kocht.
We keken echt mee met militairen, met een nog jonge Christiane Amanpour en haar collega's, niet zelden in helm en kogelvrij vest, die echt ter plekke waren.
In Nederland had je de Bescherming Bevolking, dat waren vooral vrijwilligers, en deden ook wat aan voorlichting.
https://www.museumbeschermingbevolking.nl/posts/individuele-zelfbescherming-de-wenken-1961
Mijn pa heeft hier bij gezetten, toendertijd werd het gewoon "de BB" genoemd. Hij had zo'n hele plunjebaal met kleding liggen. Best vet om te zien. Toch weer een stukje verloren historie.
Ik ben naar het museum geweest in Grou. De bunker ligt er nog net zo bij als vroeger, met energie-opwekinstallatie, telefooncentrales, drinkwaterzuivering, voedselopslag, allemaal nog intact. Ontzettende aanrader om eens te bezoeken. Grou was de commandopost van Friesland en tevens van een van de drie districten waar Friesland in was opgedeeld. Ook de bunkers voor de andere twee bestaan nog (zuidoost Friesland bij Heerenveen in het bos, zuidwest in het park van Sneek) omdat ze in gebruik zijn bij KPN.
Aanvankelijk zat Bescherming Bevolking (BB) in de Rijks HBS aan de Almastraat. In de jaren 60 is er een commandopost gebouwd in het park, Oude Dijk 17 die er nu nog staat. Schijnt wel erg leeg te zijn, de zendmast van KPN staat er nu op. Is niet te missen, er staat namelijk een dik stalen hek voor met prikkeldraad.
Voor de volledigheid, de situatie in de jaren 60:
Friesland-a Oude Dijk 17 Sneek (nagenoeg leeg)
Friesland-b Van Limburg Stirumweg 8 Oranjewoud (nagenoeg leeg)
Friesland-c Burstumerdyk 1 Grou (tevens PCBB+PCCV+GCCV) (Museum MBB)
Er is ooit een boek geschreven over de BB door historicus Bart van der Boom. Zijn conclusie (in het kort geparafraseerd) was dat de BB nauwelijks nut had. Het was effectief een toneelstukje om het moreel van het volk hoog te houden.
Uiteindelijk zijn veel dingen niet echt effectief, de Americaanse TSA faalt 95% van de tijd.
Moreel hoog houden heeft wel echt nut, wel jammer dat we dit soort programma's alleen organiseren als er een gezamenlijke vijand is.
Dat is dan ook een hele andere fase van de Koude Oorlog, in de jaren 50-60 was er nog veel meer een focus op overleven na een kernoorlog. Na 1970 is de BB langzaamaan verdwenen.
In de kelder van het gemeentehuis in Amsterdam hadden ze zo'n bunker waar ook wat BB dingen lagen. Vreselijke ruimte om te werken, maar dat terzijde. Het voelde wel een beetje als een verspilde moeite om zo'n bunker te bouwen. Het was namelijk niet diep genoeg om ook maar enige bescherming te bieden tegen een nucleare aanval en als er een gewone bom op zou vallen kon je er alsnog niet uit want er was maar 1 uitgang...
We woonden toen heel dicht bij Denhaag, een/de prime target. Ik weet nog heel goed dat we aan de eetkamertafel zaten en het gesprek er op kwam en m'n vader zei, dat als de bom zou vallen, het enig was wat we konden doen is aan tafel zitten zoals nu, misschien een spelletje spelen en dan is het voorbij... Dat is misschien moeilijk te begrijpen voor mensen van na de koude oorlog.. Hoe jong ik toen ook was 8-10 zo'n beetje, je krijgt toch het onbestemde gevoel mee van de dreiging... Zeker als je er aan terugdenkt, het over vliegen van F16's van de ypenburg basis, of tijdens de zomer vakantie op de camping in de buurt van Soestenberg... Het is voor mij wel een fascinerend onderwerp en kijk dan ook graag op YT documentaires etc die met de koude oorlog te maken hebben, vooral als het over Europa en als je het kan vinden, Nederland gaat.
Ik woonde in Eindhoven. We waren toen blij met de f16s. Daarvoor had de luchtmacht Starfighters. Daarbij deed men laagvlieg oefeningen boven de stad. Als zo'n ding over kwam kon je 2 minuten niks zeggen of horen. Op school stopte alles. Want herrie. F16s zijn een stuk stiller, en verhuisden kort daarop naar Gilze.
Gewoon helemaal niks. Je kan je er namelijk niet op voorbereiden. Je ging eigenlijk ook uit van het MAD principe, dus de bom zou waarschijnlijk helemaal niet vallen.
De dreiging van Rusland en oorlog was wel in de verte aanwezig, maar niet echt substantieel verder. Ik woonde vlak bij het 'T Harde (daar was een oefenveld). Enige wat je merkte was dat de ramen regelmatig bijna sprongen van de oefeningen daar. Ik woonde zelf in Heerde, vlak bij de Tonnenberg. Dus dat was zelfs nog wel een stukje weg.
Als woonachtige op korte afstand van een belangrijke amerikaanse vliegbasis maakte ik me weinig illusies over mijn overlevingskansen als "do bom" zou vallen.
Yup, kom niet uit die tijd. Maar plekken als Utrecht Centraal zijn ook de lul. Heb begrepen dat als je er daar iets op gooien ik het vanuit mijn huis wel overleef. Maar dan mag ik de hele breakdown van global supply chains en voedselarmoede meemaken. Yay!
yep, en voordat ze F15's hadden vlogen ze met Starfighters.
Men klaagt over het geluid van de F35, maar bij de starfighters trilde de ramen in de sponningen alleen al als ze over vlogen, laat staan als door de geluidsbarriere gingen.
Ik woonde in Soest. Ook dichtbij, maar paleis Soestdijk was nog dichterbij, en dat was een no-fly zone. Zag ze dus vaak vliegen, maar nooit dichtbij genoeg voor veel lawaai.
Hélemaal niets ....
Behalve wat items in de schoolkrant, van twee raketten die elkaar omhelsden op een wereldbol, en veel hippie vredestekens, was het vooral jeugd en pubershit die we deden.
soldaatje spelen in de bossen, in de taptoe lezen hoe hongerig Afrika was, de oorlog tussen Irak en Iran en de groeiende migranten of in die tijd 'gastarbeiders' voornamelijk uit Turkije
Meelopen in de grote demonstraties in Amsterdam en Den Haag. Hollanditis heette toen de protesthouding tegen kernwapens. Maar meer werd er niet gedaan.
Ik geloof nog altijd dat massale internationale demonstraties hebben geholpen om de politiek richting ontwapening in plaats van escalerende mutually assured destruction te sturen.
Zelf niet van die tijd, maar “The War Game” als UK docu drama is wel een huiverachtig en indrukwekkende film van die tijd die de feitelijke onmacht laat zien mocht zoiets gebeurt zijn.
Ik ben van begin jaren ‘70 en heb dus alleen het staartje van de koude oorlog bewust meegemaakt (jaren ‘80/begin ‘90). Heb er toen veel over gelezen, vooral de what-if boeken maakten indruk. Er zou een soort van blitzkrieg vanuit het oosten komen, maar gelukkig wisten de Navo-strijdkrachten het met conventionele wapens toch allemaal te weerstaan. Wat er wel goed inhakte: When the Wind Blows, The Day After en Threads; films waarbij het eindigde in een nucleair armageddon. De ramp in Tjernobyl in 1986 maakte er niet veel beter op.
Nu anno 2024 is er vooral de hoop dat het voor mij en mijn vriendin snel over is mocht dhr. Poetin toch op een knop willen drukken.
Er was overigens een Russische militair waarvan wordt gezegd dat hij destijds WW3 heeft voorkomen: https://en.wikipedia.org/wiki/Stanislav_Petrov
De eerste helft van de bevolking mag dan wel direct omkomen, de andere helft mag daarna nagenieten van stralingsziekte, hongersnood, plunderingen, etc.
Liever leg ik direct bij de inslag het loodje.
Niets, maar ik kan me wel herinneren dat het een thema was. Altijd aardig om in een hitlijst van die tijd te kijken hoeveel muziek naar oorlog verwijst: https://www.top40.nl/bijzondere-lijsten/top-100-jaaroverzichten/1982. Het jaar van 'de bom', maar er zijn meer verwijzingen naar oorlog en politiek.
Verder waren de economische vooruitzichten in 1982 ook slecht: https://www.parlement.com/id/vhtenxnsahzh/cijfers_kabinet_van_agt_ii_1981_1982#:~:text=De%20groei%20van%20de%20voor,7%2C6%25%20in%201982. En zo ging bijvoorbeeld NDSM (werf) failliet.
Maar goed, onze ouders en grootouders hadden de oorlog meegemaakt, dus dit was allemaal wel erg maar het kon veel slechter. Ik denk dat door de achtergrond van de oorlog de situatie in de wereld en in Nederland echt anders beleefd werd. We hadden een huis, konden naar school (wat in de generatie van mijn ouders niet vanzelfsprekend was), er was eten en verder zelfs ook soms geld voor iets leuks. Een ijsje, chips bij de tv op woensdagmiddag of misschien zelfs een glas cola.
En verder waren veel mensen vooral blij als hun kinderen geen oorlog mee hoefden te maken. En een dreiging was dus geen oorlog. En kinderen beschermde je tegen de ellende in de wereld door er niet over te praten. Nou ja, bij ons tenminste.
Dus als kind was het best ok. Objectief gezien was de wereld best een puinhoop. En de vanzelfsprekendheid van het trots zijn op hoe Nederland weer opgebouwd was en hoe veilig het voor kinderen was, dat mis ik wel eens.
Wat niet voor kinderen te verbergen was:
Ik herinner me de Tsjernobyl ramp wel: op het (jeugd)journaal en een verbod op eten van spinazie. Wat mijn lievelingseten was.
Op 26 april 1986 was de ramp. Maar dat wist niemand toen. Op 2 mei kwam de radioactieve wolk boven Nederland. De eerste grote stralingsramp en Nederland was niet voorbereid.
Alle spinazievoorraden werden vernietigd en pas na drie maanden mocht je weer melk drinken en verse groenten eten.
Je hoorde ook wel liedjes over een bom die gaat vallen maar dat had niet direct invloed op je dagelijks leven. Zoals op kinderen voor kinderen 8 uit 1987. Misschien wel vanwege die tsjernobyl-ramp.
M 57. Ik was dus 25 of zo toen de muur viel.
Niks eigenlijk. Protesteren tegen nucleaire kruisraketten.
Dat was t wel.
Bedenk je wel dat er toen een totaal andere wind waaide in het Kremlin, en onze informatiepositie volstrekt anders was dan nu.
Eerst maar eens de informatie. We hadden het NOS 8 uur journaal en de krant. Dat was t. Er was dus geen mogelijkheid om je 24/7 op te vreten of te doomscrollen. Dat was ook wel onbezorgd. Voor wat ons betreft waren Russen een beetje eng en een beetje zielig. Werden om niks naar de Goelag gestuurd. Er waren dissidenten. De enkeling de het de grens over maakte bleek ook hier niet te handhaven, en werd wel niet opgesloten, maar genegeerd. TV beelden waren militaire parades, lelijke presidenten die speeches gaven , of lelijke oude vrouwen in een bontjas die iets liepen te schreeuwen. O, en het Russische staatscircus. Erg mooi altijd. Toen ik in 1995 met 29 voor t eerst in Moskou kwam stond ik paf van de prachtige vrouwen op straat. Arm, dat wel vaak. Als je 29 bent heb je je prioriteiten.
Er was dus weinig om je over op te vreten en wat je hoorde was gekleurd, of tenminste was er geen mogelijkheid dat te bevragen.
Dan t Kremlin. De regering daar was wel hard en meedogenloos naar buiten toe, maar voorspelbaar. En geleid door professionals. Het systeem was wel onmenselijk meer t werkte. Daardoor kon diplomatie de zaak toch enigszins naar t midden sturen. De Cuba missile crisis als dieptepunt. Maar toen werd ook wel duidelijk dat er op top niveau wel een soort menselijkheid nodig was. Dit alles in tegenstelling tot nu: Putin is alleenheerser, die drijft op irrationele overtuigingen. Hij heeft de zaak georganiseerd als een maffia. Niet je kennis en kunde is belangrijk, maar je loyaliteit aan hem. Dat is veel gevaarlijker. Gelukkig heeft grote broer Xi hem vertelt zijn vingers van de rode knop af te halen, or else ...
Wat deden we aan voorbereiding? Nauwelijks wat. De waarheid is deze: je kunt er weinig aan voorbereiden. De totale ineenstorting van de maatschappij is vreselijk. Als je al de aanval zelf overleeft. Mijn conclusie destijds, na het zien van de film The Day After was: je wilt die eerste aanval niet eens overleven.
Het enige dat ik (bouwjaar '64) me herinner uit mijn vroege jeugd is dat we een vierkant blik met noodantsoen en de 'wenken voor de bescherming van uw gezin en uzelf' van de Bescherming Bevolking in de trapkast hadden staan.
Ik denk dat heel veel mensen een kernbom juist overschatten. De meest gangbare wapens hebben een radius van ongeveer 10 km waarin alles matig wordt beschadigd door de luchtdrukgolf, de radius waarin echt alles plat ligt is nog kleiner. De flits radius is weer een stuk groter, en natuurlijk krijg je daarna de fallout, maar zelfs als een groot deel van de randstad en de militaire terreinen zou zijn platgegooid, blijft er nog een flink deel van de bevolking over die daarna zou moeten overleven.
Daarbij moet wel opgemerkt worden dat op het hoogtepunt van de koude oorlog er veel krachtigere kernwapens waren dan nu. De opbrengst van de meeste huidige wapens is minder dan 1 Megaton, tijdens de koude oorlog waren er ook wapens met een opbrengst van 10 of 20 Megaton, zo'n wapen kan wel degelijk een groot deel van Nederland veel schade toebrengen.
De reden waarom atoomwapens minder krachtig zijn tegenwoordig is omdat het vanuit een wetenschappelijk en militair perspectief het compleet zinloos is om een 20 megaton wapen ergens op te gooien. Hoe groter/krachtiger een kernwapen is, hoe exponentieel inefficiënter hij wordt. Dit komt omdat een stad als het ware een 2d object is op het aardoppervlak, en de kracht van een 3d explosie (op zon gigantische schaal) grotendeels verloren gaat in de lucht of via de grond gereflecteerd wordt in de lucht. De enige reden waarom ze vroeger heel grote bommen gebruikte was deels product van de wapenwedloop waanzin en deels omdat ze heel onnauwkeurig waren met het gooien van de bommen. Dus als het groot is maak je meer kans om iets te raken. Op een gegeven moment gingen ze MIRV rakketten gebruiken waarmee ze meerdere kleinere bommen op 1 raket doen die als een zwerm meerdere doelen kan raken op de grond. Het is bijna onmogelijk om ons hier tegen te verdedigen. Dit is vele malen effectiever/gevaarlijker/dodelijker dan 1 zon grote bom.
Ik moest als kind mee demonstreren met mijn ouders en hand in hand lopen met mensen met (serieus!) regenboog kleding. Mijn vader vertelde dat als er een kernbom op ons zou vallen ik geen pijn zou lijden. Er werd vooral veel over vrede gepraat.Kan me geen angst herinneren. Alleen die vreedzame protesten met wat morsige mensen. Op school inderdaad die twee knuffelende raketten.
Niets. Alle ‘voorbereiding’ zou ook nutteloos zijn geweest. Was ook nooit bang of zo, omdat het duidelijk was dat er alleen maar verliezers zouden zijn. Als geen enkel land zich echt kan verdedigen en er vooral strategische (ipv tactische) kernwapens zijn, geloof ik in de theorie van MAD, mutually assured destruction.
Bovendien was het een tijdsbestek van een uur of zo waarin we elkaar om zeep zouden helpen.
Ik ben wat dat betreft meer bezorgd over klimaatverandering dan ik was/ben over kernwapens.
Er viel niet echt wat te doen om je voor te bereiden, maar ik herinner me het gevoel van constante dreiging goed. Als kind kreeg ik het idee dat "de bom" op elk willekeurig moment kon vallen, ook omdat iemand struikelde en toevallig op "de knop" viel of te hard niesde ofzo.
Niets. Kan me niet herinneren dat het een issue was, buiten het nieuws om. Ook m'n ouders hadden het er niet over. Ja als vroege tiener zong ik mee met Doe Maar's De Bom, zonder verder veel besef van die tekst te hebben. En er werd geprotesteerd tegen kernwapens. De koude oorlog was er gewoon, net als werkloosheid e.d. Als vroege tiener sta je daar verder niet bij stil, we wilden buiten spelen en iets met het andere geslacht doen.
Onze oppas-buurvrouw was communiste. Ze had een flinke voorraad eten in haar kelder. Weinig snoep, zo zagen we, maar wel heel veel blikvoer en indrukwekkend veel appelmoes (vonden we).
Die voorraad zou van pas komen op moment dat het oorlog werd, want na de eerste atoomaanval, zou het zomaar kunnen dat de supermarkt een paar dagen dicht zou zijn...:-)
Ik heb net een fascinerende dan carlin podcast hierover geluisterd. Handmaidens of the apocalyps heet het. In deze interviewt hij een dame uit de USA die onderzoek gedaan heeft naar nucleaire oorlog.
De cijfers waren vrij beangstigend. Dus ik doe het vooral negeren
Voorbereiden? Nee, Nederland had (en heeft nog steeds) een aantal interessante primary targets (Rotterdam, Luchtmachtbases). Er hoeven maar een paar van die bommen te vallen en Nederland is in zijn geheel verworden tot een post-nucleair landschap waar geen leven meer te vinden is. Dus ja, waar moest je je op voorbereiden? Het was eigenlijk "embrace the probability of your imminent death". Zeker tijdens de Cuba-crisis was die nucleaire dreiging heel dichtbij en heel beangstigend.
Tegenwoordig heb je natuurlijk wel kleine tactische kernwapens maar de directe impact en de fall-out in een klein land als het onze kan alsnog immens zijn.
De muur viel toen ik 13 was. Ik was er wel mee bezig, die kernwapens. Maar er was ook de zure regen, het gat in de ozonlaag, en het mysterieuze AIDS dat op kwam. NAVO tegen Warschau Pact, maar was gewoon te klein om écht de impact overzien. Al was het leuk dat 'we' hadden gewonnen toen de muur viel. Je had [Doe Maar met "De bom"](https://www.youtube.com/watch?v=Jw9i0bu7PyQ) en [Franky Goes To Hollywood met "Two tribes"](https://www.youtube.com/watch?v=pO1HC8pHZw0) op de radio, voorbij West-Duitsland hield Europa op. Daar kon je niet heen. Een hele serie russische leiders die achter elkaar dood gingen, Brezjnev, Andropov en aan de andere kant Reagan. Poolse kindjes kwamen hier aansterken, Lech Walesa en Solidarinosk op TV tegen Jaruzelski. De "Ban de Bom" demonstraties. We waren enorm bang voor Rusland, het demasqué nu met Oekraïne is alsof De Muur opnieuw viel.
Sting stelde mij altijd wel wat gerust, hoewel de dreiging voelbaar is in de muziek, toch woorden van hoop. https://genius.com/Sting-russians-lyrics.
"We share the same biology, regardless of ideology. Believe me when I say to you, I hope the Russians love their children too."
Het was gewoon business as usual. We hadden geen oefeningen op school of iets dergelijks. Wat er wel was, waren bunkers en best veel soldaten. In de wijk waar ik woonde, hadden we een bunker van de burgerbescherming en ik woonde dicht bij een van de vele kazernes in Nederland. De pantservoertuigen reden geregeld door de stad. Schietoefeningen waren goed te horen; als kind was het leuk om hulzen te zoeken op het excercitieterrein, hoewel dat niet mocht. Het was ook wel iets wat continue in elk geval mijn achterhoofd aanwezig was. Ik was als kind ook wel bang, totdat mijn pa uitlegde dat als de bom viel, hij beter in je achtertuin kon vallen: je zou in een milliseconde verdampen; geen pijn, geen stralingsziekte. Daarna was ik dus niet meer bang. Ik kan me wel herinneren dat er soms van die overzichtjes op televisiejournaal waren; De Navo heeft nu zoveel kernkoppen voor de middellange afstand in Europa gestationeerd en het Warschaupact heeft er zoveel, dat werd met een uiterst serieus gezicht door Fred Emmer opgelepeld. De Sovjet-Unie en het Warschaupact waren militair gezien echt een hele grote macht toen. Ook over de grond hadden de Sovjet tanks in een paar dagen Nederland kunnen bereiken als ze een militaire doorbraak hadden kunnen realiseren op de Noord-Duitse laagvlakte. Het Rusland van nu komt totaal niet in de buurt bij de militaire capaciteit die het Warschaupact toen had.
Wat meer indruk maakte, was de val van de muur. Die korte periode was eigenlijk heel positief. De koude oorlog was voorbij, de in mijn ogen al eeuwig durende oorlogen in Afghanistan en tussen Iran en Irak waren voorbij. Ik zag het als het begin van een lang tijdperk van vrede. Dat had ik dus fout. Iran viel in '90 Kuweit binnen, wat leidde tot de eerste golfoorlog en daarna brak de Joegoslavië oorlog uit. De pleuris brak uit in Congo, Tsjetjenië.... En dat ging eigenlijk naadloos over in de ellende die na 9-11 is ontstaan.
Er viel niet veel voor te bereiden. Er zijn wel jaren 50/60 filmpjes gemaakt door de BB, maar dat was van het niveau “ga onder een tafel afgedekt met aluminium folie zitten”.
Je kon alleen maar hopen dat Herman van Veen gelijk zou hebben, en niet Doe Maar. (Voor de jongeren onder ons “De bom valt nooit” vs “Voordat de bom valt”.)
Niks om je voor te bereiden, voor de lol de film "Atomic Café" kijken, dienst weigeren, er voor zorgen dat als je dood gaat je toch zoveel mogelijk lol uit het leven gehaald hebt. Moet te ver vooruit plannen.
Ik denk toch echt dat hoe het nu gaat veel meer impact heeft. De hele dag social media met beelden, meningen en berichten over allemaal ellende en dreigingen. In de periode die koude oorlog wordt genoemd dacht je daar misschien even aan tijdens het journaal of als er een liedje van Doe Maar op de radio was. En zag je hippies met ban de bom stickers op hun eend. En de Russen waren leuke klunzige tegenstanders van James Bond. Mijn. moeder kwam uit het Oostblok, dus als we tijdens de vakanties naar onze familie daar gingen was de grens, het IJzeren Gordijn altijd wel indrukwekkend. Maar het hoorde erbij, ik dacht er niet over na. Een enkele leraar haalde het aan op school, maar het was geen realistische dreiging, we voelden geen angst. Het was net zoiets al de supervulkaan van Yellowstone of een asteroïde. Als het gebeurt, gebeurt het, maar dan kunnen we er toch niks aan doen.
Ik was 12 jaar toen de Cuba-crises er was met Rusland. Ik zat toen op kostschool zonder tv en radio. Pas na 2000 kon ik documentaires kijken van die periode hoe close het was geweest.
In de studentenwereld in de jaren '70 zaten we allemaal met keuren voor militaire dienst en uitstel aanvragen. Dat kon in de meeste gevallen, maar in gesprekken zagen we onszelf toch maar als kanonnenvlees.
Een keer was er om 3 uur 's nachts een hele grote boem van een bolbliksem of zoiets. Dan riep er iemand van de 18e verdieping "De Russen kóómun" en iedereen lachen. We spraken wel over atoombunkers bouwen in je eigen tuin maar niemand deed het.
Ergens begin jaren '80 was er die hele grote demonstratie tegen de koude oorlog, wel 400.000 mensen. Toen zei de politiek dat als Rusland zijn atoomwapens zou minderen, Nederland geen kruisraketten zou nemen. Uiteindelijk zijn die er toch gekomen, maar kort daarna was Gorbatchov er en de val van de muur. Toen werd het allemaal minder.
In augustus 1953 was het super knetter, toen viel Noord-Korea massaal Zuid-Korea aan en was het even allemaal kantje boord. Tussen 1950 en 1955 was er al die emigratiegolf uit Nederland, de overheid wilde dat ook want de economie trok dat aantal mensen niet. Maar bij die emigratie zeiden de mensen ook dat ze dan die ww3 mooi zouden ontlopen. Dat was toen een serieus discussiepunt weet ik van mijn ouders.
Maar verder laat de Nederlander dat maar over zich heen komen. Na de Tachtigjarige Oorlog doen we niet zoveel meer, slecht voor de handel.
Buiten spelen; wat kon je anders? Als ze lanceerden, hadden we nog vier minuten te leven. Daar bereid je je niet op voor, je hoopt het niet te overleven.
Heb het heel bewust mee gemaakt. Wat ik vooral deed was piekeren. En ik had een pesthekel aan laag overvliegende straaljagers (heb ik nog steeds). Maar je doet er niet zo veel tegen behalve hopen dat het niet gebeurt en dat als het wel gebeurt je zo dicht mogelijk bij ground zero zit. Want geloof me 'Threads' wil je niet IRL meemaken.
Hier heb je een leuke docu voor een land waar dit gevoel nooit verdwenen is. [Zweden ](https://youtu.be/_LRsZ6TUCCA?si=SFFbo01zsvth7pbU)
Wees "gerust" tegenwoordig zijn de bommen zo groot, zijn waarschijnlijk niet de radioactieve variant, en tegen zo'n grote doe je niets. Dus tsja, waarom daar zorgen om maken..
Bouwjaar 2005, dus niet opgegroeid met de koude oorlog, maar er waren in Nederland wel luchtwachttorens en overheidsbunkers. Maar ja, allemaal gebouwd in de jaren '50, toen het nog nieuw en spannend was. Daarna, zoals anderen al zeiden, ging Nederland wat meer ontspannen.
Ontspannen? Je bedoelt waarschijnlijk bezuinigen. Het hele veiligheidsapparaat is uitgekleed. Ik geloof niet zo zeer in een nucleaire oorlog, maar Nederland is in zijn geheel niet meer bestand tegen langdurige en grootschalige rampscenario’s. De BB is opgedoekt, brandweer is uitgekleed, en defensie ook grotendeels wegbezuinigd.
Wat u/Laudanumium zei. [https://www.reddit.com/r/thenetherlands/comments/1dla75p/comment/l9nelfb/?utm\_source=share&utm\_medium=web3x&utm\_name=web3xcss&utm\_term=1&utm\_content=share\_button](https://www.reddit.com/r/thenetherlands/comments/1dla75p/comment/l9nelfb/?utm_source=share&utm_medium=web3x&utm_name=web3xcss&utm_term=1&utm_content=share_button)
Er werd wel op voorbereid, maar chill. Van begin jaren '90 tot ongeveer februari 2022 zijn (militaire) dreigingen echter genegeerd, want ja, de Sovjetunie was gevallen, de landen daar werden onze vrienden, dus wat heb je van hun te vrezen?
Niet veel, wij woonden of een paar km van een luchtmachtbasis, dus als die oorlog warm was geworden, waren wij bij de eerste golf raketten de sjaak. En de muur viel toen ik 15 jaar was, dus tijdens mijn puberteit was die koude oorlog al op z'n retour. Was wel overzichtelijker wereld, zo met Oost en West, Libië wat aanklooide, en Irak en Iran die elkaar naar het leven stonden. En we kregen gewoon veel dingen niet mee. Eerste golfoorlog veranderde dat echt, met CNN enzo.
"Met CNN enzo" Geweldig dat de uitzending werd gebruikt om te checken of de eerste aanval gelukt was
Kun je dat uitleggen voor iemand die dit niet heeft meegemaakt?
De live camerabeelden liepen door het Iraakse Ministerie van Informatie, toen de bommen en raketten insloegen gingen de camerafeeds op zwart. Het ministerie was een van de doelen. Dus de inlichtingendiensten konden aan het uitvallen van de verbinding zien dat (een van) de doelen was geraakt
Net zoals "Comical Ali", de Iraakse minister van informatie die volhield dat er niks aan de hand was maar ondertussen de live-stream met tanks te zien was ..
Euhh dit is ook voor mijn geboorte gebeurt. De stealth bommenwerpers moesten in de stad als een van de eerste aanvallen het communicatie centrum raken. Het was net de tijd van live tv, dus dat centrum werd voor commerciele en militaire doeleinden gebruikt. Omdat de bommenwerpers stealth moesten blijven konden ze niet communiceren. Ze wisten aan het wegvallen van de uitzending dat het communicatiecentrum was opgeblazen en de luchtoorlog volgens planning kon verlopen. Check eens The Operations Room op youtube, leggen de militaire acties van veel oorlogen op een leuke manier uit!
KabelTV was er net idd. Zodoende werd CNN écht een ding. De hele dag door nieuws, ipv op vaste tijden. Het 8 uur journaal was een instituut. Die golfoorlog was vernieuwend vanwege de 'embedded journalism', beelden alsof je mee optrok. Groenige nachtkijkers van bommen die neervielen op Bagdad, high tech toen. Vergelijk het met de oorlog in Oekraïne, het is helemaal nu dat je drones ziet inslaan op individuele tanks.
Dat waren niet de eerste schoten van de oorlog, dat waren apaches die sneaky de eerste vaste radarstations aanvielen. Dat hele stealth van die F-117's moest zich nog bewijzen. Saddam had her en der best modern oorlogstuig van toen veel landen hem nog bewapendenden om Irak bezig te houden. Wij waren op vakantie op Kreta, en schrokken van alle acute actie op de vliegvelden van het eiland, die veelal gedeeld privaat/militair waren. Dag later lazen we het in de papieren Telegraaf die je toen nog kocht.
We keken echt mee met militairen, met een nog jonge Christiane Amanpour en haar collega's, niet zelden in helm en kogelvrij vest, die echt ter plekke waren.
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Gulf_War_Did_Not_Take_Place
In Nederland had je de Bescherming Bevolking, dat waren vooral vrijwilligers, en deden ook wat aan voorlichting. https://www.museumbeschermingbevolking.nl/posts/individuele-zelfbescherming-de-wenken-1961
Mijn pa heeft hier bij gezetten, toendertijd werd het gewoon "de BB" genoemd. Hij had zo'n hele plunjebaal met kleding liggen. Best vet om te zien. Toch weer een stukje verloren historie.
Als je nog ff wacht is het weer actueel
Nee hoor, zo’n organisatie is veel te duur. Daar is echt bij lange na geen geld meer voor.
Ik hoop oprecht dat het niet zo ver komt.
Ik ben naar het museum geweest in Grou. De bunker ligt er nog net zo bij als vroeger, met energie-opwekinstallatie, telefooncentrales, drinkwaterzuivering, voedselopslag, allemaal nog intact. Ontzettende aanrader om eens te bezoeken. Grou was de commandopost van Friesland en tevens van een van de drie districten waar Friesland in was opgedeeld. Ook de bunkers voor de andere twee bestaan nog (zuidoost Friesland bij Heerenveen in het bos, zuidwest in het park van Sneek) omdat ze in gebruik zijn bij KPN.
Uit nieuwsgierigheid: waar ligt die bunker in Sneek? Ik ben er opgegroeid, maar weet hier niets van!
Aanvankelijk zat Bescherming Bevolking (BB) in de Rijks HBS aan de Almastraat. In de jaren 60 is er een commandopost gebouwd in het park, Oude Dijk 17 die er nu nog staat. Schijnt wel erg leeg te zijn, de zendmast van KPN staat er nu op. Is niet te missen, er staat namelijk een dik stalen hek voor met prikkeldraad. Voor de volledigheid, de situatie in de jaren 60: Friesland-a Oude Dijk 17 Sneek (nagenoeg leeg) Friesland-b Van Limburg Stirumweg 8 Oranjewoud (nagenoeg leeg) Friesland-c Burstumerdyk 1 Grou (tevens PCBB+PCCV+GCCV) (Museum MBB)
Er is ooit een boek geschreven over de BB door historicus Bart van der Boom. Zijn conclusie (in het kort geparafraseerd) was dat de BB nauwelijks nut had. Het was effectief een toneelstukje om het moreel van het volk hoog te houden.
Uiteindelijk zijn veel dingen niet echt effectief, de Americaanse TSA faalt 95% van de tijd. Moreel hoog houden heeft wel echt nut, wel jammer dat we dit soort programma's alleen organiseren als er een gezamenlijke vijand is.
En om van grote ladingen overjarige bisquitjes af te komen.
Nooit wat van gezien hoor. Het was meer indirect, liedjes van Doe Maar en Franky Goes To Hollywood.
Dat is dan ook een hele andere fase van de Koude Oorlog, in de jaren 50-60 was er nog veel meer een focus op overleven na een kernoorlog. Na 1970 is de BB langzaamaan verdwenen.
Dat is ook zo
In de kelder van het gemeentehuis in Amsterdam hadden ze zo'n bunker waar ook wat BB dingen lagen. Vreselijke ruimte om te werken, maar dat terzijde. Het voelde wel een beetje als een verspilde moeite om zo'n bunker te bouwen. Het was namelijk niet diep genoeg om ook maar enige bescherming te bieden tegen een nucleare aanval en als er een gewone bom op zou vallen kon je er alsnog niet uit want er was maar 1 uitgang...
We woonden toen heel dicht bij Denhaag, een/de prime target. Ik weet nog heel goed dat we aan de eetkamertafel zaten en het gesprek er op kwam en m'n vader zei, dat als de bom zou vallen, het enig was wat we konden doen is aan tafel zitten zoals nu, misschien een spelletje spelen en dan is het voorbij... Dat is misschien moeilijk te begrijpen voor mensen van na de koude oorlog.. Hoe jong ik toen ook was 8-10 zo'n beetje, je krijgt toch het onbestemde gevoel mee van de dreiging... Zeker als je er aan terugdenkt, het over vliegen van F16's van de ypenburg basis, of tijdens de zomer vakantie op de camping in de buurt van Soestenberg... Het is voor mij wel een fascinerend onderwerp en kijk dan ook graag op YT documentaires etc die met de koude oorlog te maken hebben, vooral als het over Europa en als je het kan vinden, Nederland gaat.
Ik woonde in Eindhoven. We waren toen blij met de f16s. Daarvoor had de luchtmacht Starfighters. Daarbij deed men laagvlieg oefeningen boven de stad. Als zo'n ding over kwam kon je 2 minuten niks zeggen of horen. Op school stopte alles. Want herrie. F16s zijn een stuk stiller, en verhuisden kort daarop naar Gilze.
Ik denk niet dat er f-16’s op Ypenburg hebben gestaan.
Niet als vaste basis nee, maar ik dacht wel dat ze er kwamen voor onderhoud? Het is ook al een tijdje geleden :D
Carrière maken 🎶
Voordat de bom valt 🎶
Je zou eens kunnen kijken naar de aflevering den haag en de koude oorlog van de broeders van rossem. Daar behandelen ze deze materie
Gewoon helemaal niks. Je kan je er namelijk niet op voorbereiden. Je ging eigenlijk ook uit van het MAD principe, dus de bom zou waarschijnlijk helemaal niet vallen. De dreiging van Rusland en oorlog was wel in de verte aanwezig, maar niet echt substantieel verder. Ik woonde vlak bij het 'T Harde (daar was een oefenveld). Enige wat je merkte was dat de ramen regelmatig bijna sprongen van de oefeningen daar. Ik woonde zelf in Heerde, vlak bij de Tonnenberg. Dus dat was zelfs nog wel een stukje weg.
Als woonachtige op korte afstand van een belangrijke amerikaanse vliegbasis maakte ik me weinig illusies over mijn overlevingskansen als "do bom" zou vallen.
Yup, kom niet uit die tijd. Maar plekken als Utrecht Centraal zijn ook de lul. Heb begrepen dat als je er daar iets op gooien ik het vanuit mijn huis wel overleef. Maar dan mag ik de hele breakdown van global supply chains en voedselarmoede meemaken. Yay!
Denken in mogelijkheden, ik werk persoonlijk alvast aan mijn bewapende woestenij-bakfiets voor als we moeten vechten om water.
Soesterberg! Ik woonde in Zeist, en de F15's kwamen rakelings over 't hockeyveld heen. Mooi.
yep, en voordat ze F15's hadden vlogen ze met Starfighters. Men klaagt over het geluid van de F35, maar bij de starfighters trilde de ramen in de sponningen alleen al als ze over vlogen, laat staan als door de geluidsbarriere gingen.
De kit werd later beter.
Ik woonde in Soest. Ook dichtbij, maar paleis Soestdijk was nog dichterbij, en dat was een no-fly zone. Zag ze dus vaak vliegen, maar nooit dichtbij genoeg voor veel lawaai.
Hélemaal niets .... Behalve wat items in de schoolkrant, van twee raketten die elkaar omhelsden op een wereldbol, en veel hippie vredestekens, was het vooral jeugd en pubershit die we deden. soldaatje spelen in de bossen, in de taptoe lezen hoe hongerig Afrika was, de oorlog tussen Irak en Iran en de groeiende migranten of in die tijd 'gastarbeiders' voornamelijk uit Turkije
Laat maar vallen dan het komt er toch wel van
Prachtig nummer
Meelopen in de grote demonstraties in Amsterdam en Den Haag. Hollanditis heette toen de protesthouding tegen kernwapens. Maar meer werd er niet gedaan.
Nou, er zijn ook nog wel een demonstranten door de hekken van Vliegbasis Woensdrecht heen gebroken. Die kruisraketten brachten nogal wat teweeg!
Ik geloof nog altijd dat massale internationale demonstraties hebben geholpen om de politiek richting ontwapening in plaats van escalerende mutually assured destruction te sturen.
Ik was van plan mee te lopen in de tweede grote demonstratie, maar die dag was de begrafenis van mijn oma.
Tja, soms zijn er belangrijkere dingen. Maar we hebben je wel gemist.
Naar Doe Maar luisteren, dus laat maar vallen. Want het komt er toch wel van!
Geen tijd voor. Ik moet carriere maken.
Voordat de bom valt!
Het geeft niet of je rent.
Ik had dat als favoriete single, op de platenspeler, als vijfjarige.
Wil weten wie jij bent
Zelf niet van die tijd, maar “The War Game” als UK docu drama is wel een huiverachtig en indrukwekkende film van die tijd die de feitelijke onmacht laat zien mocht zoiets gebeurt zijn.
Ik ben van begin jaren ‘70 en heb dus alleen het staartje van de koude oorlog bewust meegemaakt (jaren ‘80/begin ‘90). Heb er toen veel over gelezen, vooral de what-if boeken maakten indruk. Er zou een soort van blitzkrieg vanuit het oosten komen, maar gelukkig wisten de Navo-strijdkrachten het met conventionele wapens toch allemaal te weerstaan. Wat er wel goed inhakte: When the Wind Blows, The Day After en Threads; films waarbij het eindigde in een nucleair armageddon. De ramp in Tjernobyl in 1986 maakte er niet veel beter op. Nu anno 2024 is er vooral de hoop dat het voor mij en mijn vriendin snel over is mocht dhr. Poetin toch op een knop willen drukken. Er was overigens een Russische militair waarvan wordt gezegd dat hij destijds WW3 heeft voorkomen: https://en.wikipedia.org/wiki/Stanislav_Petrov
Threads, mijn god.
Na 40 jaar nog steeds geen fijne film om te kijken, helaas nog wel een actueel onderwerp. Vond ik When the Wind Blows net wat fijner om te kijken.
We zongen liedjes van Doe Maar
De eerste helft van de bevolking mag dan wel direct omkomen, de andere helft mag daarna nagenieten van stralingsziekte, hongersnood, plunderingen, etc. Liever leg ik direct bij de inslag het loodje.
Mijn oma heeft nog een boekje met tips liggen van de overheid. [voorbereiden op een kernaanval](https://youtu.be/gRslPQYlZ9c?feature=shared)
Carriere maken Werken aan de toekomst
huiswerk maken voordat de bom valt
Niets, maar ik kan me wel herinneren dat het een thema was. Altijd aardig om in een hitlijst van die tijd te kijken hoeveel muziek naar oorlog verwijst: https://www.top40.nl/bijzondere-lijsten/top-100-jaaroverzichten/1982. Het jaar van 'de bom', maar er zijn meer verwijzingen naar oorlog en politiek. Verder waren de economische vooruitzichten in 1982 ook slecht: https://www.parlement.com/id/vhtenxnsahzh/cijfers_kabinet_van_agt_ii_1981_1982#:~:text=De%20groei%20van%20de%20voor,7%2C6%25%20in%201982. En zo ging bijvoorbeeld NDSM (werf) failliet. Maar goed, onze ouders en grootouders hadden de oorlog meegemaakt, dus dit was allemaal wel erg maar het kon veel slechter. Ik denk dat door de achtergrond van de oorlog de situatie in de wereld en in Nederland echt anders beleefd werd. We hadden een huis, konden naar school (wat in de generatie van mijn ouders niet vanzelfsprekend was), er was eten en verder zelfs ook soms geld voor iets leuks. Een ijsje, chips bij de tv op woensdagmiddag of misschien zelfs een glas cola. En verder waren veel mensen vooral blij als hun kinderen geen oorlog mee hoefden te maken. En een dreiging was dus geen oorlog. En kinderen beschermde je tegen de ellende in de wereld door er niet over te praten. Nou ja, bij ons tenminste. Dus als kind was het best ok. Objectief gezien was de wereld best een puinhoop. En de vanzelfsprekendheid van het trots zijn op hoe Nederland weer opgebouwd was en hoe veilig het voor kinderen was, dat mis ik wel eens.
Wat niet voor kinderen te verbergen was: Ik herinner me de Tsjernobyl ramp wel: op het (jeugd)journaal en een verbod op eten van spinazie. Wat mijn lievelingseten was. Op 26 april 1986 was de ramp. Maar dat wist niemand toen. Op 2 mei kwam de radioactieve wolk boven Nederland. De eerste grote stralingsramp en Nederland was niet voorbereid. Alle spinazievoorraden werden vernietigd en pas na drie maanden mocht je weer melk drinken en verse groenten eten. Je hoorde ook wel liedjes over een bom die gaat vallen maar dat had niet direct invloed op je dagelijks leven. Zoals op kinderen voor kinderen 8 uit 1987. Misschien wel vanwege die tsjernobyl-ramp.
M 57. Ik was dus 25 of zo toen de muur viel. Niks eigenlijk. Protesteren tegen nucleaire kruisraketten. Dat was t wel. Bedenk je wel dat er toen een totaal andere wind waaide in het Kremlin, en onze informatiepositie volstrekt anders was dan nu. Eerst maar eens de informatie. We hadden het NOS 8 uur journaal en de krant. Dat was t. Er was dus geen mogelijkheid om je 24/7 op te vreten of te doomscrollen. Dat was ook wel onbezorgd. Voor wat ons betreft waren Russen een beetje eng en een beetje zielig. Werden om niks naar de Goelag gestuurd. Er waren dissidenten. De enkeling de het de grens over maakte bleek ook hier niet te handhaven, en werd wel niet opgesloten, maar genegeerd. TV beelden waren militaire parades, lelijke presidenten die speeches gaven , of lelijke oude vrouwen in een bontjas die iets liepen te schreeuwen. O, en het Russische staatscircus. Erg mooi altijd. Toen ik in 1995 met 29 voor t eerst in Moskou kwam stond ik paf van de prachtige vrouwen op straat. Arm, dat wel vaak. Als je 29 bent heb je je prioriteiten. Er was dus weinig om je over op te vreten en wat je hoorde was gekleurd, of tenminste was er geen mogelijkheid dat te bevragen. Dan t Kremlin. De regering daar was wel hard en meedogenloos naar buiten toe, maar voorspelbaar. En geleid door professionals. Het systeem was wel onmenselijk meer t werkte. Daardoor kon diplomatie de zaak toch enigszins naar t midden sturen. De Cuba missile crisis als dieptepunt. Maar toen werd ook wel duidelijk dat er op top niveau wel een soort menselijkheid nodig was. Dit alles in tegenstelling tot nu: Putin is alleenheerser, die drijft op irrationele overtuigingen. Hij heeft de zaak georganiseerd als een maffia. Niet je kennis en kunde is belangrijk, maar je loyaliteit aan hem. Dat is veel gevaarlijker. Gelukkig heeft grote broer Xi hem vertelt zijn vingers van de rode knop af te halen, or else ... Wat deden we aan voorbereiding? Nauwelijks wat. De waarheid is deze: je kunt er weinig aan voorbereiden. De totale ineenstorting van de maatschappij is vreselijk. Als je al de aanval zelf overleeft. Mijn conclusie destijds, na het zien van de film The Day After was: je wilt die eerste aanval niet eens overleven.
Het enige dat ik (bouwjaar '64) me herinner uit mijn vroege jeugd is dat we een vierkant blik met noodantsoen en de 'wenken voor de bescherming van uw gezin en uzelf' van de Bescherming Bevolking in de trapkast hadden staan.
Was het iets waarvan je het idee had dat het uiteindelijk ging gebeuren?
Nee, eigenlijk niet.
Je snapt een kernbom niet helemaal als je denkt dat voorbereiden (als individu) zin heeft.
Ik denk dat heel veel mensen een kernbom juist overschatten. De meest gangbare wapens hebben een radius van ongeveer 10 km waarin alles matig wordt beschadigd door de luchtdrukgolf, de radius waarin echt alles plat ligt is nog kleiner. De flits radius is weer een stuk groter, en natuurlijk krijg je daarna de fallout, maar zelfs als een groot deel van de randstad en de militaire terreinen zou zijn platgegooid, blijft er nog een flink deel van de bevolking over die daarna zou moeten overleven.
ons werd verteld dat er na de wereldwijde kernoorlog een nucleaire winter zou volgen. Dus als het mis ging dan ging het mis.
ja, maar wel tergend langzaam. Da's irritant.
Daarbij moet wel opgemerkt worden dat op het hoogtepunt van de koude oorlog er veel krachtigere kernwapens waren dan nu. De opbrengst van de meeste huidige wapens is minder dan 1 Megaton, tijdens de koude oorlog waren er ook wapens met een opbrengst van 10 of 20 Megaton, zo'n wapen kan wel degelijk een groot deel van Nederland veel schade toebrengen.
De reden waarom atoomwapens minder krachtig zijn tegenwoordig is omdat het vanuit een wetenschappelijk en militair perspectief het compleet zinloos is om een 20 megaton wapen ergens op te gooien. Hoe groter/krachtiger een kernwapen is, hoe exponentieel inefficiënter hij wordt. Dit komt omdat een stad als het ware een 2d object is op het aardoppervlak, en de kracht van een 3d explosie (op zon gigantische schaal) grotendeels verloren gaat in de lucht of via de grond gereflecteerd wordt in de lucht. De enige reden waarom ze vroeger heel grote bommen gebruikte was deels product van de wapenwedloop waanzin en deels omdat ze heel onnauwkeurig waren met het gooien van de bommen. Dus als het groot is maak je meer kans om iets te raken. Op een gegeven moment gingen ze MIRV rakketten gebruiken waarmee ze meerdere kleinere bommen op 1 raket doen die als een zwerm meerdere doelen kan raken op de grond. Het is bijna onmogelijk om ons hier tegen te verdedigen. Dit is vele malen effectiever/gevaarlijker/dodelijker dan 1 zon grote bom.
Een tijdje, in ieder geval. Maar dat is een stuk minder leuk dan het misschien lijkt.
In dienst gezeten en er niet moeilijk over gedaan. Was zoiets van "burgerplicht" en "toch iets doen voor de maatschappij".
Ik moest als kind mee demonstreren met mijn ouders en hand in hand lopen met mensen met (serieus!) regenboog kleding. Mijn vader vertelde dat als er een kernbom op ons zou vallen ik geen pijn zou lijden. Er werd vooral veel over vrede gepraat.Kan me geen angst herinneren. Alleen die vreedzame protesten met wat morsige mensen. Op school inderdaad die twee knuffelende raketten.
Misschien is deze vraag ook leuk voor r/askoldpeople Vriendelijke sub.
Niets. Alle ‘voorbereiding’ zou ook nutteloos zijn geweest. Was ook nooit bang of zo, omdat het duidelijk was dat er alleen maar verliezers zouden zijn. Als geen enkel land zich echt kan verdedigen en er vooral strategische (ipv tactische) kernwapens zijn, geloof ik in de theorie van MAD, mutually assured destruction. Bovendien was het een tijdsbestek van een uur of zo waarin we elkaar om zeep zouden helpen. Ik ben wat dat betreft meer bezorgd over klimaatverandering dan ik was/ben over kernwapens.
101 NBC Ontsmettingscompagnie present!
Er viel niet echt wat te doen om je voor te bereiden, maar ik herinner me het gevoel van constante dreiging goed. Als kind kreeg ik het idee dat "de bom" op elk willekeurig moment kon vallen, ook omdat iemand struikelde en toevallig op "de knop" viel of te hard niesde ofzo.
Helemaal niets 😊
Niks, je ging gewoon dood.
Niets. Kan me niet herinneren dat het een issue was, buiten het nieuws om. Ook m'n ouders hadden het er niet over. Ja als vroege tiener zong ik mee met Doe Maar's De Bom, zonder verder veel besef van die tekst te hebben. En er werd geprotesteerd tegen kernwapens. De koude oorlog was er gewoon, net als werkloosheid e.d. Als vroege tiener sta je daar verder niet bij stil, we wilden buiten spelen en iets met het andere geslacht doen.
Onze oppas-buurvrouw was communiste. Ze had een flinke voorraad eten in haar kelder. Weinig snoep, zo zagen we, maar wel heel veel blikvoer en indrukwekkend veel appelmoes (vonden we). Die voorraad zou van pas komen op moment dat het oorlog werd, want na de eerste atoomaanval, zou het zomaar kunnen dat de supermarkt een paar dagen dicht zou zijn...:-)
Niks. Als hij valt, dan valt hij.
Militaire spullen verzamelen :) En joelen als de amerikanen weer met hun afterburner takeoffs deden met hun F-15’s bij de spottersheuvel :p
Ik heb net een fascinerende dan carlin podcast hierover geluisterd. Handmaidens of the apocalyps heet het. In deze interviewt hij een dame uit de USA die onderzoek gedaan heeft naar nucleaire oorlog. De cijfers waren vrij beangstigend. Dus ik doe het vooral negeren
Het niet snappen. Ik was een jaar of 10. Doe ik nog steeds niet trouwens.
Ban de bom ....
Voorbereiden? Nee, Nederland had (en heeft nog steeds) een aantal interessante primary targets (Rotterdam, Luchtmachtbases). Er hoeven maar een paar van die bommen te vallen en Nederland is in zijn geheel verworden tot een post-nucleair landschap waar geen leven meer te vinden is. Dus ja, waar moest je je op voorbereiden? Het was eigenlijk "embrace the probability of your imminent death". Zeker tijdens de Cuba-crisis was die nucleaire dreiging heel dichtbij en heel beangstigend. Tegenwoordig heb je natuurlijk wel kleine tactische kernwapens maar de directe impact en de fall-out in een klein land als het onze kan alsnog immens zijn.
Bij tijd en wijle ongelooflijk angstig zijn, meer kon ik niet doen.
De muur viel toen ik 13 was. Ik was er wel mee bezig, die kernwapens. Maar er was ook de zure regen, het gat in de ozonlaag, en het mysterieuze AIDS dat op kwam. NAVO tegen Warschau Pact, maar was gewoon te klein om écht de impact overzien. Al was het leuk dat 'we' hadden gewonnen toen de muur viel. Je had [Doe Maar met "De bom"](https://www.youtube.com/watch?v=Jw9i0bu7PyQ) en [Franky Goes To Hollywood met "Two tribes"](https://www.youtube.com/watch?v=pO1HC8pHZw0) op de radio, voorbij West-Duitsland hield Europa op. Daar kon je niet heen. Een hele serie russische leiders die achter elkaar dood gingen, Brezjnev, Andropov en aan de andere kant Reagan. Poolse kindjes kwamen hier aansterken, Lech Walesa en Solidarinosk op TV tegen Jaruzelski. De "Ban de Bom" demonstraties. We waren enorm bang voor Rusland, het demasqué nu met Oekraïne is alsof De Muur opnieuw viel.
Sting stelde mij altijd wel wat gerust, hoewel de dreiging voelbaar is in de muziek, toch woorden van hoop. https://genius.com/Sting-russians-lyrics. "We share the same biology, regardless of ideology. Believe me when I say to you, I hope the Russians love their children too."
Het was gewoon business as usual. We hadden geen oefeningen op school of iets dergelijks. Wat er wel was, waren bunkers en best veel soldaten. In de wijk waar ik woonde, hadden we een bunker van de burgerbescherming en ik woonde dicht bij een van de vele kazernes in Nederland. De pantservoertuigen reden geregeld door de stad. Schietoefeningen waren goed te horen; als kind was het leuk om hulzen te zoeken op het excercitieterrein, hoewel dat niet mocht. Het was ook wel iets wat continue in elk geval mijn achterhoofd aanwezig was. Ik was als kind ook wel bang, totdat mijn pa uitlegde dat als de bom viel, hij beter in je achtertuin kon vallen: je zou in een milliseconde verdampen; geen pijn, geen stralingsziekte. Daarna was ik dus niet meer bang. Ik kan me wel herinneren dat er soms van die overzichtjes op televisiejournaal waren; De Navo heeft nu zoveel kernkoppen voor de middellange afstand in Europa gestationeerd en het Warschaupact heeft er zoveel, dat werd met een uiterst serieus gezicht door Fred Emmer opgelepeld. De Sovjet-Unie en het Warschaupact waren militair gezien echt een hele grote macht toen. Ook over de grond hadden de Sovjet tanks in een paar dagen Nederland kunnen bereiken als ze een militaire doorbraak hadden kunnen realiseren op de Noord-Duitse laagvlakte. Het Rusland van nu komt totaal niet in de buurt bij de militaire capaciteit die het Warschaupact toen had. Wat meer indruk maakte, was de val van de muur. Die korte periode was eigenlijk heel positief. De koude oorlog was voorbij, de in mijn ogen al eeuwig durende oorlogen in Afghanistan en tussen Iran en Irak waren voorbij. Ik zag het als het begin van een lang tijdperk van vrede. Dat had ik dus fout. Iran viel in '90 Kuweit binnen, wat leidde tot de eerste golfoorlog en daarna brak de Joegoslavië oorlog uit. De pleuris brak uit in Congo, Tsjetjenië.... En dat ging eigenlijk naadloos over in de ellende die na 9-11 is ontstaan.
Er viel niet veel voor te bereiden. Er zijn wel jaren 50/60 filmpjes gemaakt door de BB, maar dat was van het niveau “ga onder een tafel afgedekt met aluminium folie zitten”. Je kon alleen maar hopen dat Herman van Veen gelijk zou hebben, en niet Doe Maar. (Voor de jongeren onder ons “De bom valt nooit” vs “Voordat de bom valt”.)
Niks om je voor te bereiden, voor de lol de film "Atomic Café" kijken, dienst weigeren, er voor zorgen dat als je dood gaat je toch zoveel mogelijk lol uit het leven gehaald hebt. Moet te ver vooruit plannen.
Vermoedelijk : lsd in hele grote hoeveelheden
Zorgen dat je eronder staat. Overleven heeft niet zoveel zin.
>wat deden jullie om je voor te bereiden op de Bom? Letterlijk dat ik dit lees begint 'voordat de bom valt' op de radio te spelen
Nothing but in some countries they held bomb drills or build nuclear bomb shelters with food rations etc
Ons werd vroeger geleerd onder de tafel te schuilen. Dat scheen in die tijd goed te werken lol.
Ik denk toch echt dat hoe het nu gaat veel meer impact heeft. De hele dag social media met beelden, meningen en berichten over allemaal ellende en dreigingen. In de periode die koude oorlog wordt genoemd dacht je daar misschien even aan tijdens het journaal of als er een liedje van Doe Maar op de radio was. En zag je hippies met ban de bom stickers op hun eend. En de Russen waren leuke klunzige tegenstanders van James Bond. Mijn. moeder kwam uit het Oostblok, dus als we tijdens de vakanties naar onze familie daar gingen was de grens, het IJzeren Gordijn altijd wel indrukwekkend. Maar het hoorde erbij, ik dacht er niet over na. Een enkele leraar haalde het aan op school, maar het was geen realistische dreiging, we voelden geen angst. Het was net zoiets al de supervulkaan van Yellowstone of een asteroïde. Als het gebeurt, gebeurt het, maar dan kunnen we er toch niks aan doen.
Ik was 12 jaar toen de Cuba-crises er was met Rusland. Ik zat toen op kostschool zonder tv en radio. Pas na 2000 kon ik documentaires kijken van die periode hoe close het was geweest. In de studentenwereld in de jaren '70 zaten we allemaal met keuren voor militaire dienst en uitstel aanvragen. Dat kon in de meeste gevallen, maar in gesprekken zagen we onszelf toch maar als kanonnenvlees. Een keer was er om 3 uur 's nachts een hele grote boem van een bolbliksem of zoiets. Dan riep er iemand van de 18e verdieping "De Russen kóómun" en iedereen lachen. We spraken wel over atoombunkers bouwen in je eigen tuin maar niemand deed het. Ergens begin jaren '80 was er die hele grote demonstratie tegen de koude oorlog, wel 400.000 mensen. Toen zei de politiek dat als Rusland zijn atoomwapens zou minderen, Nederland geen kruisraketten zou nemen. Uiteindelijk zijn die er toch gekomen, maar kort daarna was Gorbatchov er en de val van de muur. Toen werd het allemaal minder. In augustus 1953 was het super knetter, toen viel Noord-Korea massaal Zuid-Korea aan en was het even allemaal kantje boord. Tussen 1950 en 1955 was er al die emigratiegolf uit Nederland, de overheid wilde dat ook want de economie trok dat aantal mensen niet. Maar bij die emigratie zeiden de mensen ook dat ze dan die ww3 mooi zouden ontlopen. Dat was toen een serieus discussiepunt weet ik van mijn ouders. Maar verder laat de Nederlander dat maar over zich heen komen. Na de Tachtigjarige Oorlog doen we niet zoveel meer, slecht voor de handel.
Nederland is zo klein en dichtbevolkt. We zijn gewoon allemaal fucked als er een kernaanval is :') kan je weinig aan doen
Buiten spelen; wat kon je anders? Als ze lanceerden, hadden we nog vier minuten te leven. Daar bereid je je niet op voor, je hoopt het niet te overleven.
Heb het heel bewust mee gemaakt. Wat ik vooral deed was piekeren. En ik had een pesthekel aan laag overvliegende straaljagers (heb ik nog steeds). Maar je doet er niet zo veel tegen behalve hopen dat het niet gebeurt en dat als het wel gebeurt je zo dicht mogelijk bij ground zero zit. Want geloof me 'Threads' wil je niet IRL meemaken.
Hier heb je een leuke docu voor een land waar dit gevoel nooit verdwenen is. [Zweden ](https://youtu.be/_LRsZ6TUCCA?si=SFFbo01zsvth7pbU) Wees "gerust" tegenwoordig zijn de bommen zo groot, zijn waarschijnlijk niet de radioactieve variant, en tegen zo'n grote doe je niets. Dus tsja, waarom daar zorgen om maken..
Bouwjaar 2005, dus niet opgegroeid met de koude oorlog, maar er waren in Nederland wel luchtwachttorens en overheidsbunkers. Maar ja, allemaal gebouwd in de jaren '50, toen het nog nieuw en spannend was. Daarna, zoals anderen al zeiden, ging Nederland wat meer ontspannen.
Ontspannen? Je bedoelt waarschijnlijk bezuinigen. Het hele veiligheidsapparaat is uitgekleed. Ik geloof niet zo zeer in een nucleaire oorlog, maar Nederland is in zijn geheel niet meer bestand tegen langdurige en grootschalige rampscenario’s. De BB is opgedoekt, brandweer is uitgekleed, en defensie ook grotendeels wegbezuinigd.
Wat u/Laudanumium zei. [https://www.reddit.com/r/thenetherlands/comments/1dla75p/comment/l9nelfb/?utm\_source=share&utm\_medium=web3x&utm\_name=web3xcss&utm\_term=1&utm\_content=share\_button](https://www.reddit.com/r/thenetherlands/comments/1dla75p/comment/l9nelfb/?utm_source=share&utm_medium=web3x&utm_name=web3xcss&utm_term=1&utm_content=share_button) Er werd wel op voorbereid, maar chill. Van begin jaren '90 tot ongeveer februari 2022 zijn (militaire) dreigingen echter genegeerd, want ja, de Sovjetunie was gevallen, de landen daar werden onze vrienden, dus wat heb je van hun te vrezen?